Leiderschap anno 2018

Wat leidde 1000 jaar geleden tot het heden van nu? Wat kunnen we leren van wat we weten van toen? Is er iets te zeggen over het te ontwikkelen huidige leiderschap, met het oog op leven en werk ‘Over 1000 jaar’? En wat betekent dit met het oog op het duurzaam behoud van de mensheid en het beheer van onze planeet?


De monnik Albertus van Metz is, in het jaar 1015, de eerste die gewag maakt van overleg, door schikken en plooien, in Nederland. Hij beschrijft dat het koopliedengilde van Tiel de onderlinge banden versterkte tussen kopers, verkopers en publieke partijen met behulp van het organiseren van drinkgelagen. Bijna duizend jaar later oogstte het Nederlandse poldermodel de bewondering van de Amerikaanse president Clinton. Die zei in de jaren negentig over ‘The Dutch Miracle’ tegen premier Kok: ‘Wim, jij was de eerste, hier is het allemaal begonnen’.

In het boek ‘Nederland en het Poldermodel’ zien historici Maarten Prak en Jan Luiten van Zanden in het Tielse koopliedengilde ‘een voorloper’ en verderop in de Middeleeuwen ‘voorafschaduwingen’, ‘kiemen’ en ‘beloftes’ van ‘een poldermodel’, dat zijn kern kreeg tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648). Kleine steden, resten van feodale privileges, een platteland dat al vroeg als markt functioneerde, en vooral de afgezworen Spaanse vorst; dit leverde een egalitaire samenleving op die met veel vergaderen tot besluiten kwam. De VOC had een vergadercircuit, de echte droogmakerijen waren de vrucht van de overlegeconomie. En zo is het eigenlijk gebleven, want na de Gouden Eeuw zien Prak en Van Zanden tot op vandaag steeds opnieuw de ‘succesvolle terugkeer’ van ‘het polderen’.

Als waar is wat Prak en Van Zanden constateren, dan biedt dat een interessant inzicht voor ontwikkelingen die in de toekomst liggen. Het zegt iets over dat hoe wij nu handelen, effect heeft ‘Over 1000 jaar’ en verder. En als dat zo is, dan lijkt het goed om bewust voor ogen te hebben waar wij, leiders van nu, met elkaar naar toe willen streven, zodat wij, terug redenerende naar de dag van vandaag kunnen bepalen of wij die toekomstvisie aan het bewerkstelligen zijn. Elk handelen nu heeft tenslotte invloed ‘Over 1000 jaar’, is hierbij het uitgangspunt. Nu zijn wij met velen, een eenduidige visie en koers zal moeilijk eenduidig uit te zetten zijn. Toch is het een interessante uitdaging te onderzoeken wat wij ‘Over 1000 jaar’ gerealiseerd willen zien (en vooral ook: wat niet) en wat wij vandaag de dag, anno 2016, daarvoor op het gebied van leiderschap in gang moeten zetten. Daarmee is de basis beschreven voor de beweging ‘Over 1000 jaar’. Om op te starten worden in eerste instantie key-figures uitgenodigd om mee te doen het beeld ‘Over 1000 jaar’ zo scherp mogelijk te maken. Hoe wil je dat Nederland, Europa, de Wereld er ‘Over 1000 jaar’ uitziet? Hoe gaan de mensen met elkaar om? Heeft de huidige techniek het overgenomen, met robots en drones? Doen wij als mensheid er nog toe? Is dat gewenst? Hoe wonen we? En hoe werken we? En hoe ziet het er uit in de steden, dorpen en op het platteland? Wonen we misschien onder de grond of in superhoge torenflats? Zijn er nog wel scholen? Hoe zit het met duurzaamheid en duurzaam gedrag? Is het ‘Beam me up Scotty’ realiteit geworden? Wat kunnen we leren van 1000 jaar geleden? En wat kunnen we nu al toepassen voor ‘Over 1000 jaar’? Wat zegt dit over het te ontwikkelen leiderschap van nu? En als we de benen weer op de grond hebben: wat zegt dit dan over de dag van vandaag? Welke stappen moet we nu zetten voor ‘Over 1000 jaar’?

Graag ga ik met u in gesprek over hoe we het toekomstig denken handen en voeten kunnen geven bij het begeleiden van leidinggevenden bij het uitvoeren van hun taken.

Wij zijn belangrijk, nu en ‘Over 1000 jaar’!

Jenk Stronks

Uit een historisch onderzoek blijkt dat in het jaar 1015 onbedoeld de eerste grondbeginselen zijn gelegd voor de overlegcultuur in Nederland, het ‘poldermodel’. Zou dat betekenen dat wij anno 2016 ook bedoeld invloed kunnen hebben op Nederland (en verder over de grenzen) ‘Over 1000 jaar’? De beweging ‘Over 1000 jaar’ heeft de ambitie om dat te onderzoeken en wil key-figures uitnodigen mee te dromen en te denken over wat er nodig is om tot positieve beïnvloeding op sociale, economische, milieutechnische en maatschappelijke processen ‘Over 1000 jaar’ te komen.